Człowiek stanowi psychologiczną jedność ale w wyniku różnych zdarzeń życiowych, jedność ta zostaje zaburzona. Te oderwane części osobowości zostają przez naszą świadomą część (a konkretnie EGO) wyparte do nieświadomości indywidualnej, gdzie tworzą tzw. Cień. Cień to wszystkie nasze potencjały, z którymi straciliśmy kontakt, których nie jesteśmy świadomi. W związku z tym znajdują się w nim nie tylko te aspekty, które powszechnie uważamy za „złe” i do których nie chcemy się przyznać (jak np. agresja, nienawiść, perwersja), ale także te „dobre”, których nie mamy zwyczajnie świadomości lub o których po prostu zapomnieliśmy.
Pomimo iż staramy się od nich odciąć one nadal są częścią nas i manifestują się niezależnie od naszej woli w najmniej spodziewanych sytuacjach poprzez nasze zachowanie i interakcje z otoczeniem. Tyle tylko, że ponieważ nie postrzegamy tych części jako własnych (wypieramy je), dostrzegamy je w zachowaniach innych (często z zadziwiającą determinacją i uważnością). Takie przypisywanie własnych wypartych aspektów otoczeniu nazywa się projekcją.
Wyparcie i projekcja niesie dla nas dwie konsekwencje. Po pierwsze nie uważamy tych wypartych aspektów za swoje, więc nie potrafimy się nimi posłużyć wtedy, gdy jest taka konieczność. Np. jeśli ktoś wypiera agresję, w sytuacjach, gdy powinien stanowczo zadziałać, nie robi tego, wycofuje się i odczuwa nieprzyjemne dla niego emocje takie jak np. lęk czy frustracja. Po drugie, wyparte elementy osobowości nie znikają i manifestują się dla nas w otoczeniu i zachowaniu innych. Zatem osoba, która wypiera agresję, będzie miała poczucie, że inni wokół niej są agresywni i kierują tą agresję przeciwko niej. Będzie też nieświadomie prowokowała takie sytuacje, w których otoczenie będzie reagowało agresywnie (lub jego reakcja będzie odbierana przez tę osobę jako agresywna).
Zatem łatwo dostrzec, jak nasza wyprojektowana na innych energia obraca się w konsekwencji przeciwko nam samym.
Istnieją cztery rodzaje wyparcia i projekcji. Mogą dotyczyć pozytywnych oraz negatywnych emocji oraz pozytywnych i negatywnych cech, właściwości. W każdym jednak przypadku konsekwencje dla osoby, która wypiera sprawiają, iż traci ona własną energię.
O wyparciu i projekcji negatywnej emocji (agresji) już było. Wyparcie i projekcja pozytywnej emocji (np. pragnienie zdrowego stylu życia) polega na tym, iż na poziomie świadomym negujemy, iż takie pragnienie posiadamy. Okazuje się jednak, iż projektując to na otoczenie dostrzegamy, że osoby wokół nas bardzo przejmują się takim zdrowym stylem życia, co więcej, namawiają nas, byśmy zrobili to samo. Wtedy czujemy się atakowani przez otoczenie (ono coś od nas „chce”). Ale przecież to my sami jesteśmy autorem takiej sytuacji.
Projekcja pozytywnych cech i właściwości polega na tym, że wydaje się nam, że w nas nie ma śladu tych cech, natomiast inni są nimi obdarzeni nawet w nadmiarze. Klasycznym przykładem jest tutaj fascynacja drugą osobą. W rzeczywistości fascynujemy się sami sobą – naszą wypartą częścią. Gdy projekcja zostaje cofnięta, dziwimy się, że byliśmy zakochani w osobie, która jednak jest przeciętna i zupełnie nie budzi naszego zainteresowania. Wtedy pojawia się rozczarowanie.
I wreszcie wyparcie i projektowanie negatywnych cech i właściwości na innych polega na dostrzeganiu i negowaniu u innych tych cech, które tak naprawdę są naszymi własnymi. Może to dotyczyć snobizmu, materializmu, uprzedzeń, itp. Oceniamy negatywnie innych, sami nie widząc tego u siebie. Często tego typu wyparcie i projekcja mają postać zachowań wręcz fanatycznych.
A piszę dzisiaj o wyparciu i projekcji dlatego, iż profil energetyczno-psychologiczny daje jasne wskazówki na temat możliwości i zasobów nieświadomych oraz świadomych człowieka. Wszystkie zasoby nieświadome mogą i często są integralną częścią cienia danej osoby.